ชื่อสามัญ/ชื่ออังกฤษ Safflower
ชื่อวิทยาศาสตร์ Carthamus tinctorius Linn.
วงศ์ Compositae
ชื่ออื่น/ชื่อท้องถิ่น คํา (ทั่วไป) ดอกคํา คํายอง คํายุ่ง คําหยม (ภาคเหนือ)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
เป็นพืชล้มลุก มีลักษณะเป็นพุ่ม แตกกิ่งก้านสาขาจำนวนมาก ลําต้นเป็นสัน ผิวเรียบแข็ง โคนลําต้นมีขนาดใหญ่ แต่ปลายกิ่งเรียวเล็ก ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับกัน ไม่มีก้านใบ ลักษณะใบคล้ายรูปไข่หรือใบหอก เป็นรูปขอบขนาน ขอบใบหยักเป็นซี่คล้ายฟันเลื่อย ปลายเป็นหนามแหลม ใบเป็นมันหนาสีเขียวเข้ม ออกดอกเป็นช่อ บริเวณปลายกิ่ง ประกอบด้วยดอกย่อยขนาดเล็กจํานวนมาก ลักษณะดอกคล้ายดอกบานชื่น กลีบดอกมีสีเหลืองเข้ม และจะเปลี่ยนเป็นสีส้มหรือสีแดง มีกลีบเลี้ยงหรือกลีบประดับ เรียงตัวกันเป็นชั้นๆ รองรับดอก บริเวณปลายกลีบเลี้ยงมีหนามแหลมคม ลักษณะผลคล้ายรูปไข่มีสีขาว เมล็ดมีลักษณะยาวรี เปลือกแข็ง สีขาว เมื่อผลแก่แห้ง เมล็ดจะไม่แตกกระจาย
แหล่งที่พบ
พบมากทางภาคเหนือ โดยเฉพาะที่ อ.พร้าว อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่ และ อ.พาน จ.เชียงราย
สารสําคัญที่พบ
กลีบดอกคําฝอยประกอบด้วยสารสําคัญคือ แซฟฟลาวเวอร์เยลโลว์ (Safflower yellow) ซึ่งเป็นสารสีเหลือง ส่วนสารสีแดงคือ คาร์ทามิน (Carthamin) ในเมล็ดมีน้ํามัน ซึ่งประกอบด้วยกรดไขมันที่สําคัญ คือ กรดไลโนเลอิค (Linoleic acid) ซึ่งเป็นกรดไขมันชนิดไม่อิ่มตัว และมีในปริมาณสูง นอกจากนี้ยังมีกรดปาล์มมิติค (Palmitic) กรดเมอริสติค (Myristic acid)
สรรพคุณ
1. ช่วยบํารุงโลหิต บํารุงหัวใจ บํารุงประสาท ขับเหงื่อ ลดไขมันในเส้นเลือด โดยนํากลีบดอกคําฝอย ชงกับน้ําร้อน ดื่มเป็นน้ําชาหรือใช้ดื่มแทนน้ํา
2. เมล็ดคําฝอยช่วยลดปริมาณไขมันในเส้นเลือด (คอเลสเตอรอล)ป้องกันการอุดตันของไขมันในหลอดเลือด และลดน้ําตาลในเลือด นอกจาก นี้ยังช่วยขับเสมหะ ขับประจําเดือน และใช้เป็นยาถ่าย เพราะมีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ
3. บรรเทาอาการปวดมดลูกหลังการคลอด โดยตําเมล็ดคําฝอยให้ละเอียด ใช้พอกบริเวณหัวหน่าว
4. น้ํามันจากเมล็ดใช้ทารักษาโรคผิวหนัง โรคไขข้ออักเสบและแก้ อาการบวม ฟกช้ําดําเขียว
5. ใช้ต้มกับน้ําอาบเมื่อออกหัด
ส่วนที่ใช้ประกอบอาหาร
ดอก เมล็ด
วิธีใช้ในการประกอบอาหาร
กลีบดอกใช้แต่งสีอาหารให้มีสีเหลือง เช่น ข้าวหมกไก่ ส่วนน้ํามันคําฝอยใช้ทําเนยเทียม
ข้อสังเกต/ข้อควรระวัง
1.สีส้มอมแดงที่ได้จากกลีบดอกคําฝอย นิยมนํามาแต่งสีเครื่องสําอาง และใช้ย้อมผ้าไหม ผ้าฝ้าย แต่สีซีดง่าย ไม่คงทน
2. น้ํามันจากเมล็ดที่สกัดโดยผ่านความร้อน ใช้ผสมสีทาบ้าน น้ํามัน ชักเงา น้ํามันซักแห้ง สบู่ และใช้เคลือบหนังเพื่อไม่ให้เปียกน้ํา ส่วนกากที่ เหลือจากการสกัดน้ํามัน ใช้เป็นอาหารเลี้ยงสัตว์ และทําปุ๋ย
#ดอกคำฝอย #คำฝอย #เครื่องเทศ #สมุนไพร #ปฐมาพาณิชย์
–
ร้านปฐมาพาณิชย์ – 益豐棧 : กระเพาะปลาแท้ เครื่องเทศ
ขายปลีก-ขายส่ง กระเพาะปลาแท้/กระเพาะปลาทอด/กระเพาะปลาแห้ง สำหรับต้มกระเพาะปลาน้ำแดง ทั้งสำหรับร้านต้มขายกระเพาะปลาหรือต้มกินรับประทานเองที่บ้าน สามารถเข้าเยี่ยมชมสินค้าได้ทุกวันจันทร์-เสาร์ โดยร้านปฐมาพาณิชย์ ตั้งอยู่บนถนนทรงวาด ย่านเยาวราช ฝั่งตลาดเก่า ด้วยประสบการณ์อันยาวนาน จึงมั่นใจได้ว่า ทางร้านได้คัดสรรกระเพาะปลาแท้ คุณภาพดี หลากหลายสายพันธุ์ ส่งตรงจากโรงงานกระเพาะปลามานำเสนอ โดยจัดจำหน่ายทั้งแบบปลีกและส่ง นอกจากนั้นทางร้านยังมี จำหน่ายเห็ดหอม หนังหมู ใบไผ่ เครื่องเทศ เครื่องยาจีน เครื่องปรุงรสกระเพาะปลาอื่นๆ อีกด้วย
#กระเพาะปลา #กระเพาะปลาทอด #กระเพาะปลาแท้ #กระเพาะปลาแห้ง #เยาวราช #ปฐมาพาณิชย์ #กระเพาะปลาน้ำแดง #กระเพาะปลาผัดแห้ง #เครื่องเทศ #ผงเครื่องเทศ #เครื่องปรุงรส #กระเพาะปลาเยาวราช #เห็ดหอม #วัตถุดิบประกอบอาหาร #ของแห้ง