ลูกกระวาน
ชื่อสามัญ/ชื่ออังกฤษ Siam Cardamon, Camphor Seedขชื่อวิทยาศาสตร์ Amomum krervanh Pierre
วงศ์ Zingiberaceae
ชื่ออื่น/ชื่อท้องถิ่น กระวานดํา กระวานแดง กระวานขาว กระวานจันทน์ กระวานโพธิสัตว์
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
กระวานเป็นพืชล้มลุกมีเหง้าหรือลําต้นอยู่ใต้ดิน ใบเป็นมัน โคนใบมน ปลายใบเรียวแหลมออกสลับกันที่โคนต้น ก้านใบเป็นกาบติดต้น ออกดอก เป็นช่อเหนือพื้นดินเล็กน้อย กลีบดอกสีเหลือง ซึ่งเจริญเติบโตเป็นผล มีลักษณะกลมรี สีขาวนวล ภายในผลมีเมล็ดสีน้ําตาลจํานวนมาก ทั้งผลและ เมล็ดมีกลิ่นหอมฉุนคล้ายการบูรและพิมเสน มีรสเผ็ด
แหล่งที่พบ
บริเวณจังหวัดจันทบุรี และในเขตจังหวัดภาคใต้ ได้แก่ สงขลา ตรัง ยะลา สุราษฎร์ธานี และนราธิวาส
สารสําคัญที่พบ
ผลกระวานให้น้ํามันหอมระเหย ซึ่งประกอบด้วยการบูร (Camphor) และพิมเสน (Borneol) อัลฟ่า-ไพนีน (G-Pinene) ไลโมนีน (Limonene) เมอร์ซีน (Myrcene) ไลนาลูออล (Linalool) แป้ง และแคลเซียม ออกซาเลท ฯลฯ
สรรพคุณ
1. ใช้เป็นยาบํารุงธาตุ ช่วยขับลมในกระเพาะอาหาร ขับเสมหะ รักษาโรคท้องเดิน แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แน่น จุกเสียด โดยนําผลกระวานแก่จัด นําไปตากแห้ง บดให้ละเอียดจนเป็นผง ชงกับน้ําอุ่นรับประทานครั้งละ 1- 3 ช้อนชา
2. ใช้เป็นส่วนผสมในยาถ่าย เพื่อบรรเทาอาการไซ้ท้องของยาถ่าย
3. น้ํามันกระวานมีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียและช่วยรักษาโรคผิวหนังบางชนิดได้
ส่วนที่ใช้ประกอบอาหาร
ผลอ่อนและผลแก่หน่ออ่อนและเหง้าอ่อน เมล็ดจากผลที่สุกและแห้ง
วิธีใช้ในการประกอบอาหาร
นําผลกระวานที่แก่จัดไปตากแห้ง เพื่อใช้เป็นเครื่องเทศในน้ําพริก แกงเผ็ด มัสมั่น แกงกะหรี่ ฯลฯ ใช้แต่งกลิ่นและสีของอาหารหลายชนิด เช่นเหล้า ขนมปัง เค้ก คุกกี้ ตับบด ไส้กรอก แฮม อาหารหมักดอง ผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ชนิดต่างๆ ผลอ่อนและหน่ออ่อนใช้รับประทานเป็นผัก
#เครื่องเทศ #สมุนไพร #ลูกกระวาน #Cardamon